#książki, #book, #recenzja

J.R.R. Tolkien. Biografia

Tytuł: J.R.R. Tolkien. Biografia

Autor: Humphrey Carpenter

Wydawnictwo: Zysk i S-ka

Rok: 2023

 

Opis wydawcy:

Jedyna „autoryzowana” biografia twórcy Śródziemia, która przybliża czytelnikom niezwykłą osobowość oraz przedstawia bogactwo informacji o życiu i pracy pisarza.

Niewielu pisarzy w historii wywarło taki wpływ na czytelników jak J.R.R. Tolkien, którego imponująca powieść Władca Pierścieni przekroczyła ograniczenia czasu, wieku i narodowości, stając się lekturą obowiązkową dla milionów ludzi. Nawet obecnie, wiele lat po śmierci Tolkiena, przychodzą na adres wydawcy listy do niego, pełne pytań o jego życie, o to, jak to się stało, że zaczął pisać o hobbitach, czarodziejach, krasnoludach i elfach. Dla wielu czytelników Tolkien nie umarł. Niniejsza biografia przynosi odpowiedzi na ich pytania oraz podsuwa możliwe rozwiązania innych kwestii.

Humphrey Carpenter był przyjacielem synów i córki Tolkiena, którzy udzielili mu zgody na napisanie biografii ojca oraz udostępnili mu dokumenty, listy i fotografie, a także podzielili się z nim swoimi wspomnieniami. Carpenter przedstawia życie Tolkiena od jego wczesnego dzieciństwa w Afryce Południowej poprzez samotne lata po śmierci obojga rodziców zakończone jego małżeństwem, spokojne lata sukcesów akademickich w roli wybitnego oksfordzkiego profesora i czasy niespodziewanego powszechnego uznania, które zmieniło jego życie.

 

Z Oxfordu do Śródziemia

Biorąc pod uwagę z jakim zapałem Tolkien podważał zasadność czytania biografii, jako uzupełnienia twórczości, zaskakujące jest, ile elementów jego własnego życiorysu przewija się w jego powieściach. Czytelnikom szukającym skandali i szokujących faktów biografia autorstwa Humphreya Carpentera nie przyniesienie większej satysfakcji, ale wszyscy miłośnicy prozy Tolkiena, którzy chcieliby poznać fascynujące początki Śródziemia, będą zachwyceni tym, jak prywatne życie pisarza nierozerwalnie splotło się z wykreowanym przez niego światem.

Lektura biografii Tolkiena dostarcza nie tylko wielu informacji na temat jego prywatnego życia, pracy pisarskiej czy uniwersyteckiej. Jest to również pozycja, która pod względem literackim sprawia czytelnikowi dużo przyjemności. Wyczuwalna jest duża sympatia Carpentera zarówno do Tolkiena, jak i jego twórczości, chociaż biografii nie nazwałbym laurką. Z jej treści wyłania się portret nieco specyficznego, ale bardzo sumiennego i godnego szacunku człowieka, dla którego rodzina, praca i spokojne życie były najważniejszymi wartościami.

Carpenter wnikliwie przedstawił źródła twórczości Tolkiena, jego fascynację językami, mitologią oraz religią (filozofią religii). Gdyby nie fakt, że książkę rozpoczyna relacja spotkania autora z pisarzem, w ogóle nie dałoby się odczuć, że jest to tytuł, który powstał w latach siedemdziesiątych – sposób poprowadzenia narracji w tym przypadku w ogóle się nie zestarzał.

Świetnie się składa, że biografia autorstwa Humphreya Carpentera doczekała się kolejnego wznowienia, ponieważ jest to pozycja obowiązkowa dla wszystkich miłośników Śródziemia i zapewne wielu czytelników czekało, aż tytuł ponownie pojawi się na rynku. Książka napisana z polotem – barwna, ale nie ubarwiona, ciekawie opisująca powstanie najsłynniejszych dzieł Tolkiena, ale bez wnikliwej analizy, która mogłaby podziałać na niektórych odstraszająco. Ja polecam!

 

 

 

***

 

J.R.R. Tolkien. Biografia do kupienia na Bonito

Jeden komentarz

  • Piotr

    Myślę, że Tolkiena możemy śmiało zaliczyć do grona pisarzy, którzy wywarli największy wpływ na kulturę, nie tylko masową. Przykro mi, że tak wielu odbiorców prześlizguje się po powierzchni jego twórczości, nie dostrzegając ogromu kryjącej się tam głębi. Tolkien, podobnie jak wielu innych artystów, stał się w pewnym sensie ofiarą własnej popularności. Upowszechnił się płytki odbiór jego tekstów, a próby poważnych analiz, o ile już ktoś decyduje się je podjąć (a wielu “poważnych” ludzi nie tyka tej prozy – po części ze względu na jej dużą popularność i założenie, że musi być płytka), nie mają większych szans na dotarcie do szerokiej publiczności. Ale tak to zwykle bywa, nie tylko zresztą ze sztuką. Jeden pewne rzeczy zauważy, a stu przeczyta lub obejrzy film i nie zauważy niczego.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *